Diagnoza jest procesem. Wymaga czasu, uważności i współpracy między specjalistą a pacjentem. Nie sposób jej sprowadzić od krótkiej rozmowy czy szybkiego wypełnienia standaryzowanego formularza. To działanie, które obejmuje kilka etapów i pozwala lepiej zrozumieć sytuację potencjalnego pacjenta, jego problemy, potrzeby, ale i oczekiwania względem procesu terapeutycznego.
Jak wygląda proces diagnozy krok po kroku? Jak jeszcze lepiej przygotować się do rozmowy ze specjalistą?
Proces diagnozy rozpoczyna się od zgłoszenia się do specjalisty – psychologa, psychiatry lub psychoterapeuty. W Instytucie BezStresu, pierwszy kontakt odbywa się poprzez wykwalifikowanych i empatycznych pracowników Recepcji, którzy mogą spytać o
Pierwsza wizyta to wnikliwa rozmowa, którą powszechnie nazywamy wywiadem diagnostycznym. Diagnosta pyta o:
Podczas wywiadu poruszamy również kwestie związane ze:
W procesie diagnostycznym często wykorzystujemy dodatkowe narzędzia, które pomagają nam jeszcze lepiej zrozumieć sytuację pacjenta i nadać jej obiektywny wymiar. Zależnie od potrzeb mogą to być różnego rodzaju kwestionariusze, testy psychologiczne czy skale oceny nastroju, lęku lub funkcjonowania poznawczego.
Odpowiednio dobrane narzędzia diagnostyczne pozwalają:
Proces diagnostyczny nie ogranicza się wyłącznie do rozmowy i testów. Równie ważna jest bezpośrednia obserwacja pacjenta. Specjalista zwraca uwagę na sposób komunikacji, mowę ciała, tempo wypowiedzi, emocje towarzyszące rozmowie, a nawet na to, jak pacjent reaguje na trudniejsze pytania.
Czasem już w trakcie pierwszych spotkań obserwujemy objawy, które nie są świadomie zgłaszane przez pacjenta, takie jak:
Ponadto obserwacja pozwala ocenić, jak dana osoba funkcjonuje w życiu codziennym, czy ma trudności w pracy, relacjach, czy radzi sobie z obowiązkami.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że obserwacja nie jest działaniem jednorazowym. Towarzyszy całemu procesowi diagnostycznemu i terapeutycznemu. Pozwala monitorować zmiany w zachowaniu pacjenta oraz oceniać skuteczność leczenia.
Nierzadko wsparcie pacjenta wymaga podejścia wielospecjalistycznego, a co za tym idzie przeprowadzenia określonych badań diagnostycznych i konsultacji z innymi specjalistami.
Dlaczego? Powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, iż nie wszystkie zgłaszane przez pacjentów objawy mają podłoże w psychice. Część z nich może wynikać z chorób somatycznych, niedoborów czy stresu. Dlatego – jeśli istnieją ku temu przesłanki – pacjent w procesie diagnozy jest kierowany na dodatkowe badania lekarskie lub konsultacje u innych specjalistów.
Mogą to być m.in.: